8. 110 فضیلت + پوستر (3در4)
در
تفسیر آیه شریفه اِهْدِنا الصِّراطَ المستَقیم نقل میکنند که صراط مستقیم
یعنی صراطِ مصطفی صلی الله علیه وآله . و عبداللّه بن عباس شاگردِ
علی علیهالسلام در تفسیرِ آیه اِهْدِنَا الصِّراط الْمُستقیمِ گفته است:
ای بندگان خدا! بگویید اِهْدِنا به حُبّ نبیّ صلی الله علیه وآله وسلم و اهلِ بیت گرامی اش.
امام باقر علیهالسلام از پدر و او از جدش نقل کرده است که رسول اللّه صلی الله علیه وآله وسلم
فرمود: هر کسی مشتاق است که از پل صراط مثل باد تند پاییزی بگذرد و خود را
بدونِ حساب به بهشتِ جاویدان برساند، ولایتِ ولیّ و وصیّ و مصاحب و خلیفه
من، علی بنابیطالب علیهالسلام را بپذیرد و بر دل بسپارد. و هرکسی
میخواهد در آتش جهنّم سرنگون شود، ولایتِ علی بن ابیطالب علیهالسلام
را رها کند. به عزّت و جلالِ پروردگارم سوگند! علی علیهالسلام باب اللّه
است، هیچ کسی وارد نمیشود مگر از آن باب،و او صراط مستقیم است، علی
علیهالسلام آن کسی است که خداوند، در روز قیامت از ولایت او سئوال خواهد
کرد.
خورشید هدایت
جابر بن عبداللّه انصاری میگوید از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم
شنیدم که فرمود: «با نور خورشید دنبال هدایت و مطلوب خود باشید، اگر
خورشید غایب شد، به وسیله ماه هدایت یابید، اگر ماه پنهان شد به وسیله
ستاره زُهره، راه را بیابید، اگر زُهره ناپدید شد به وسیله فرقدین به دنبال
هدایت باشید. سئوال شد یا رسول اللّه! شمس، قمر، زهره و فرقدان را
نمیشناسیم، بیان فرمایید تا بدانیم اینان کیستند؟ حضرت فرمود: من خورشید
هدایتم، علی علیهالسلام قمر عالم تاب است، حضرت فاطمهْ(سلام الله علیها)
ستاره نورانی در شبِ ظلمانی است و امام حسن (علیه السلام) و امام حسین
(علیه السلام) هم فرقدان این جهان هستند.
صراطِ امام علی (علیهالسلام)
سلام
بن مُستَنیر جُعفی میگوید: روزی در منزل امام باقر علیهالسلام به خدمت
آن بزرگوار رسیدم و عرض کردم، فدایت شوم، سئوالی دارم، اگر مشقّت ندارد
جواب دهید. حضرت فرمود: از هر چه دوست داری سئوال کن. گفتم: اجازه
میفرمایی از مسایل قرآن بپرسم! فرمود: سؤال کن.
پرسیدم: معنی آیه شریفه
«هذا صِراطٌ علیَ مُستقیم» چیست؟ فرمود: آن صراط علی بن ابی طالب
علیهالسلام است. پرسیدم: آیا صراط علی بن ابی طالب علیهالسلام منظورتان
است. دوباره بیان فرمود: بلی، آن صراط علی بن ابی طالب علیهالسلام است.
برهان و نور
عبداللّه بن سلیمان نقل میکند، از ابی عبدالله امام جعفر صادق علیهالسلام سؤال کردم، منظور از برهان و نور در کلام خداوند: قَد جاءَکُم بُرهانٌ مِنْ ربِّکُم و أنْزَلْنا اِلَیکُم نورا مبنیا یعنی چه؟ آن بزرگوار فرمود: منظور از برهان، محمد صلی الله علیه وآله وسلم و منظور از نور، علی بن ابی طالب علیهالسلام است. و همچنین منظور از صراط مستقیم علی بن ابی طالب علیهالسلام است.
ابوبصیر نقل میکند از ابی عبداللّه علیهالسلام پرسیدم، صراطی را که ابلیس گفت: لَاَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَک المستَقِیم
منظور کدام راه و صراط است؟ آن حضرت فرمود: منظور از صراط مستقیم، صراط
علی علیهالسلام است. عبدالله بن ابی جعفر از برادرش نقل میکند؛ هذا
صِراطک المستَقِیم منظور کدام راه و صراط است؟ آن حضرت فرمود: منظور از
صراط مستقیم، صراط علی علیهالسلام است.
عبدالرحمن بن زید بن اسلم میگوید: از پدرم درباره آیه شریفه صِراطَ الّذین اَنْعَمتَ عَلیهم سئوال کردم، پدرم گفت: آن صراط نبی صلی الله علیه وآله وسلم و پیروانش و هم چنین صراط علی علیهالسلام و شیعیانش است که خدای منّان به آنان نعمت هدایت را عنایت فرمود.
هدایت و نور
از
عبداللّه بن عباس شاگرد تفسیری امیرالمؤمنین علی علیهالسلام از تفسیر آیه
ذلِکَ الکِتابُ لا رَیْبَ فیه هُدیً لِلمُتَّقیِن پرسیدند. او در جواب
گفت: «شک نیست که قرآن از جانب خدای رحمان است، و در قرآن هُدی یعنی هدایت و
نور برای متقین است. و بدانید، علی بن ابی طالب علیهالسلام که حتی در یک
چشم به هم زدن مشرک نشد و بت را نپرستید و عبادت خالص را برای خدای سبحان
به جای آورد، از متقین است. او و شیعیان حقیقیاش بدون حساب وارد بهشت
میشوند.
رستگاران
روزی سلمان فارسی گفت: یا علی
علیهالسلام ! هرگاه، به خدمت پیامبر وارد میشدم، آن حضرت دست بر کتفم
میگذاشت و میفرمود: یا سلمان! هذا و حِزْبُهُ هُمُ المُفْلِحون. ای
سلمان! این مرد [یعنی علی علیهالسلام ] و حزبش از رستگارانند.
از
عبدالله بن عباس درباره کلام خدای تعالی: «آمِنُوا کَما آمَنَ النّاس»
سئوال شد. ابن عباس در جواب گفت: آنان علی بن ابی طالب علیهالسلام ، جعفر
طیّار، حمزه سیّد الشهدا، سلمان، ابوذر، عمّار، مقداد، حُذیفة بن یمان و
امثال این جماعت از مؤمنان راستین هستند.
از ابن عباس با سلسله سند طولانی آن نقل شده است: آنچه از قرآن به طور خاص در حقّ رسول اللّه صلی الله علیه وآله وسلم و علی علیهالسلام و اهل بیتش نازل شد آیه شریفه وَ بَشِّرِ الَّذینَ امَنُوا و عَمِلوا الصَّالِحَات است که در شأن علی بن ابی طالب علیهالسلام و حمزه سید الشهدا و جعفر طیّار و عبیدة بن حارث بن عبدالمطلب نازل شده است.
خلیفه روی زمین
خدای تعالی فرمود: انیّ جاعِلٌ فِی الاَرضِ خلیفةً
«من روی زمین خلیفه و جانشین برگزیدم». سئوال اینجاست، این خلفا و
برگزیدگان چه کسانی هستند؟! از عبدالله بن مسعود روایتی نقل شده است که در
قرآن، خلافت از جانب خداوند برای سه نفر واقع شده است: اول ـ خلافت برای
آدم علیهالسلام ، دوم ـ خلافت برای داود علیهالسلام ، سوم ـ خلافت برای
مولای متقیان، امیرالمؤمنین علی علیهالسلام است، بر اساس آیه لَیَسْتَخْلِفنَّهم فی الْاَرضِ کَما استَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبلِهِم آن حضرت خلیفه خداوند مثل آن دو نفر [آدم و داود] بر روی زمین است.
سلمان فارسی نقل است که گفت: روزی در خدمت محمد مصطفی صلی الله علیه وآله وسلم
بودم، آن حضرت فرمود: ای مردم! بدانید، وصی و خلیفه و بهترین کسی که بعد
از من، دَیْنِ مرا ادا کند و وعدههای مرا عمل نماید، پسر عمّ من علی بن
ابی طالب علیهالسلام است.
خصالِ برگزیده
مصطفی
صلیاللهعلیهوآله علم و دانش امیرالمؤمنین علی علیهالسلام را شبیه آدم
قرار داد. یکی از صحابه نقل میکند: با جماعتی در کنار رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلمنشسته بودیم، به محض این که علی علیهالسلام وارد مجلس شد، پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم
از ورود او مسرور شد و این مطلب را فرمود: «هر کسی اراده کند به علم آدم و
فهم نوح و حلم ابراهیم بنگرد به علی بن ابی طالب علیهالسلام نظاره کند».
برای
علی علیهالسلام چهار خصلت ارزنده و بارز وجود دارد که برای احدی ذکر نشده
است: «علی علیهالسلام نخستین عرب و عجمی است که با پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم نماز گزارد. علی علیهالسلام تنها کسی است که در همه جنگها پرچم پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را پیروزمندانه در دست داشت. در جنگ احد تنها کسی که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را تنها نگذاشت و فرار نکرد علی علیهالسلام بود، علی علیهالسلام تنها صحابی بود که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم را غسل داد و او را در قبر گذاشت».
فضایل حمیده
شعبی
نقل میکند: ما گروهی بودیم در شهر بصره، بر حجّاج بن یوسف وارد شدیم. و
حسن بصری هم آخرین نفری بود که وارد مجلس شد. حجاج بن یوسف پیوسته از علی
علیهالسلام عیب جویی کرد. و از او بد میگفت و ما همه از ترس و به منظور
بر حذر ماندن از شرّش او را همراهی میکردیم، و حسن هم ساکت بود و چیزی
نمیگفت. حجّاج بن یوسف پرسید: ای ابا سعید! چرا ساکت نشستهای؟ در مورد
ابوتراب بگو، تا بدانم رای و نظر تو چیست؟ حسن گفت: خدای تعالی فرمود: «علی
علیهالسلام از کسانی است که خدای تعالی او را هدایت کرده است و از اهل
ایمان و یقین قرار داد. او پسر عمّ رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم و همسر دختر او و محبوبترین چهره نزد پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم است، دارای سوابق حمیده و فضایل کثیره است که تو و هیچ کس دیگری، قادر به رد یا منعِ آن فضایل نیست.
یکی از صحابه نقل میکند: روزی در حضور رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم
نشسته بودم، شخصی از علم و دانش و حکمت علی علیهالسلام سؤال کرد. آن حضرت
فرمود: «بدانید حکمت به ده قسمت تقسیم شده است، نُه قسمت آن به علی بن ابی
طالب علیهالسلام و یک قسم آن به بقیه مردم داده شد».
حکمتِ زیاد
عامر
بن مفضّل تغلبی میگوید: روزی به نزد حسن بن صالح رفتم و مسائل بسیاری از
او سئوال کردم. در جواب هر مسئلهای میگفت: حکیم الحکماء علی بن ابی طالب
علیهالسلام چنین فرمود و چنان پاسخ داد؛ یعنی او را حکمتی زیاد و علمی
فراوان بود که جواب هر مسئله ای را میگفت و هرگز درنمیماند.
باز هم
عامر نقل میکند: روزی در نزد ربیع بن خیثم ذکری از نام علی علیهالسلام
شد، آهی کشید و گفت: از شخصی نام بردید که دوستان و محبّان او، او را بسیار
دوست میداشتند و دشمنان او نیز نسبت به وی بغضی شدید داشتند. سپس گفت: ای
مردم، هیچ کس را در حکمت به اندازه علی علیهالسلام ندیدم. آن گاه آیه و مَنْ یُؤتَ الحِکْمَةَ فَقَد اُوتِیَ خَیْرا کثیرا
را تلاوت کرد. مردم گفتند: ای ربیع! تو در حقّ علی علیهالسلام مبالغه
میکنی البته. هر چند مردم نمیفهمیدند چه میگویند، از نزدش متفرّق شدند.
کشتیِ نجات
امام
علی علیهالسلام فرمود: از رسول خدا شنیدم فرمود: «هرکسی دوست دارد به
کشتی نجات درآید، و به دستگیره محکم درآویزد و به ریسمان محکم الهی اعتصام
جوید، ولایت علی علیهالسلام و امامتِ فرزندانِ او را بپذیرد تا گمراه
نشود».
در جنگ اُحد که بر اثر سهل انگاری، عدّهای از مسلمانان کشته و
عدّه ای نیز زخمی شدند، مشرکین صحنه جنگ را ترک کرده به سوی مکّه روان
شدند. رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم
علی را با این که مجروح بود فرا خواند و با جمعی از قبیله خزرج به تعقیب
مشرکین مکّه فرستاد. علی علیهالسلام و همراهان منزل به منزل آنان را تعقیب
میکردند و آنان به سوی مکّه گریختند. در آن هنگام خدای سبحان به پاس
خدمات علی و همراهان وی آیه الّذین اِسْتَجابُوا لِلّه و الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما اصابَهُم اَلْقَرْحُ را بر پیامبرش صلی الله علیه وآله وسلم نازل فرمود.
حاکم حسکانی
روی تصویر کلیک کنید .